ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏႈန္းက်လာေနတဲ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရး
ကမၻာ့ဘဏ္၏အစီရင္ခံစာသစ္အရ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္အတြင္းက်ဆင္းခဲ့သည့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးတုိးတက္ မႈႏႈန္းသည္ လာမည့္သံုးႏွစ္အတြင္း ပ်မ္းမွ် ၇ ဒသမ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ျပန္လည္ဦးေမာ့လာမည္ဟု ဆိုသည္။ သုိ႔ေသာ္ လက္ရွိပကတိတြင္ က်ဆင္းေနသည့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏႈန္းကုိ အနိမ့္ႏွင့္ ေလ်ာ့ခ်ခန္႔မွန္းခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္သည္။
ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႕က ေမလအတြင္း ကနဦးခန္႔မွန္းခဲ့သည့္ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈႏႈန္း ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ေအာက္တုိဘာလအတြင္း၌ ေလ်ာ့ခ်ခန္႔မွန္းခဲ့သည့္ႏႈန္းထားအတုိင္း ကမၻာ့ဘဏ္ကလည္း ၂ဝ၁၆-၁၇ ဘ႑ာႏွစ္၏ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈႏႈန္းကို ၆ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းသာရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းသည္။
ကမၻာ့ဘဏ္က ေနာက္ဆံုးထုတ္ျပန္လုိက္သည့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအစီရင္ခံစာ (MEM) တြင္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသုိ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ေႏွးေကြးရျခင္းမွာ ေငြေၾကးေဖာင္းမႈႏႈန္းျမင့္တက္ျခင္း၊ ေငြလဲႏႈန္းမတည္ၿငိမ္မႈ၊ စီးပြားေရးမူဝါဒမ်ားကို အမ်ားျပည္သူ ယံုၾကည္မႈရႏိုင္ရန္အတြက္ ရွင္းလင္းစြာအသိေပးဆက္သြယ္ရန္လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
စီးပြားေရးတုိးတက္မႈႏႈန္းတည္ၿငိမ္ေအာင္ ထိန္းထားရန္အတြက္ မက္ခ႐ိုစီးပြားေရးဆိုင္ရာအႏၲရာယ္မ်ားစြာကို ရင္ဆုိင္ရမည္ျဖစ္ၿပီး ကုန္ထုတ္လုပ္မႈနိမ့္ပါးျခင္း၊ ယွဥ္ၿပိဳင္စြမ္းအားျမင့္မားသည့္ ကမၻာ့ ေစ်းကြက္ႏွင့္ရင္ဆုိင္ရျခင္း၊ ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည့္ ကုန္စည္အမ်ဳိးအစား အမယ္မစံုလင္ျခင္း၊ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္မ်ား က်ေရာက္လြယ္ျခင္းႏွင့္ ျပည္ပမွဝယ္ယူတင္သြင္းရသည့္ ကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းမ်ား ျမင့္တက္ႏိုင္ျခင္းတုိ႔ကို အႏၲရာယ္မ်ားအျဖစ္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားသည္။
ေဆာက္လုပ္ေရးက႑တြင္ ယမန္ႏွစ္လယ္က အထပ္ျမင့္အေဆာက္အအံုမ်ား ေဆာက္လုပ္ခြင့္ ျပန္လည္စိစစ္ျခင္းႏွင့္ အျခားအေၾကာင္းရင္းမ်ားေၾကာင့္ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈကုိ ေႏွးေကြးေစခဲ့ သည္ဟုလည္း ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပုံေငြအဖြဲ႔ႏွင့္ ကမၻာ့ဘဏ္ႏွစ္ခုစလုံးက ေထာက္ျပသည္။ ၄င္းတုိ႔က ေဆာက္လုပ္ေရးက႑သည္ ျပည္တြင္းအသားတင္ကုန္ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖိုး၏ ၅ ရာခိုင္ ႏႈန္းေက်ာ္ကို ကိုယ္စားျပဳသည္ဟု ဆုိသည္။
ထုိ႔ျပင္ ျပည္တြင္းအသားတင္ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ၏ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ကို ကိုယ္စားျပဳေသာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ထုတ္လုပ္မႈသည္လည္း ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္အတြင္းက အလြန္အမင္းက်ဆင္းခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ေစ်းနႈန္းက်ဆင္းမႈမွာ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားေသာစာရင္းမ်ားအရ ၂ဝ၁၆-၁၇ ဘ႑ာႏွစ္ ပထမရွစ္လအတြင္း သဘာဝဓာတ္ေငြ႕႕ ျပည္ပတင္ပို႔မႈမွ ရရွိသည့္ဝင္ေငြသည္ ၿပီးခဲ့သည္ ဘ႑ာႏွစ္ ကာလတူတန္ဖိုးေအာက္ ၄ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ က်ဆင္းခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္မႈက႑ က်ဆင္းခဲ့မႈသည္ ျပည္တြင္းကုန္ထုတ္လုပ္မႈက႑ စုစုေပါင္း၏သံုးပံု ႏွစ္ပံုခန္႔နီးပါးကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ အစားအေသာက္ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား က်ဆင္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ကမၻာ့ဘဏ္က သံုးသပ္ထားသည္။
စိုက္ပ်ဳိးေရးက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈနည္းေနျခင္းသည္ အစားအေသာက္ထုတ္လုပ္မႈဆုိင္ရာကြင္းဆက္ ျပႆ နာမ်ားႏွင့္ အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိသက္ဆုိင္ၿပီး ကမၻာ့ဘဏ္မွ ပညာရွင္မ်ားက ၂ဝ၁၅-၁၆ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ စိုက္ပ်ဳိးေရးက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္းသာ တိုးတက္ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။ သုိ႔ေသာ္၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ေရႀကီးေရလွ်ံခဲ့မႈမ်ားေၾကာင့္ ထိခိုက္ခဲ့ရသည့္အေျခအေနကို ျပန္လည္ထူေထာင္ေနရသည့္အခ်ိန္ ျဖစ္ေနေသာ္လည္း ၂ဝ၁၆-၁၇ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ တုိးတက္ႏိုင္သည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ယခင္ႏွစ္အတြင္းျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈမ်ား၏ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္သည့္ကုန္စည္ေထာက္ပံ့မႈက်ဆင္းျခင္းမွ ျပန္လည္ထူေထာင္ရန္ ဆက္လက္ႀကိဳးပမ္းေနရဆဲျဖစ္သည့္အတြက္ အစုိးရသစ္၏ ပထမေျခာက္လသည္ ခက္ခဲေသာ စီးပြားေရးဝန္းက်င္အေနအထားတြင္ ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္ခ့ဲရသည္ဟုဆုိသည္။ ေရႀကီးေရလွ်ံျခင္း၊ ကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းျခင္းႏွင့္ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေႏွးေကြးလ်က္ရွိျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ စာရင္းရွင္ႏွင့္ဘ႑ာေရးလိုေငြျပမႈ ပိုမုိႀကီးမားခဲ့ ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ပဲထုတ္လုပ္ႏိုင္မႈ အလားအလာသည္ ၂ဝ၁၆-၁၇ ဘ႑ာႏွစ္အတြက္ ေကာင္းမြန္ေနၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ သံုးႏွစ္ကာလထက္ ပိုမိုထုတ္လုပ္ႏုိင္မည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ သံုးသပ္ထားသည္။ စပါး၊ ပဲႏွင့္ ဆီ ထြက္သီးႏွံမ်ားသည္ တုိင္းျပည္စီးပြားေရးအတြက္ အေရးအႀကီးဆံုးသီးႏွံမ်ားအျဖစ္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ကမၻာ့ဘဏ္က စီးပြားေရးတိုးတက္မႈႏႈန္းကို လာမည့္သံုးႏွစ္ဆက္တုိက္ ပ်မ္းမွ် ၇ ဒသမ ၁ ရာခုိင္ ႏႈန္းတိုးတက္မည္ဟု ခန္႔မွန္းထားျခင္းက အစီရင္ခံစာတြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ အျခားအေၾကာင္းအရာမ်ားအနက္ ေကာင္းေသာအခ်က္ျဖစ္သည္ဟုဆုိႏိုင္သည္။ အဆိုပါ ခန္႔မွန္းခ်က္ကလည္း ျပည္တြင္းျပည္ပမွ အေျခခံအေဆာက္အအံုႏွင့္ အျခားေသာက႑မ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ပိုဝင္လာမည္ဟု ယူဆထားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ကမၻာ့ဘဏ္၏ဌာေန အႀကီးတန္းစီးပြားေရးပညာရွင္ မစၥတာဟာဘိရဘ္က ျမန္မာႏုိင္ငံ၏စီးပြားေရး တိုးတက္မႈအတြက္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈက႑သည္ အႀကီးမားဆံုး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖစ္လာႏုိင္ၿပီး မၾကာေသးမီႏွစ္မ်ားအတြင္းက ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ျခံဳၾကည့္လွ်င္ အဆိုပါက႑သုိ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတိုးလာသည္ကို ျမင္ႏိုင္ေၾကာင္း ေထာက္ျပထားသည္။
''ကုန္ထုတ္လုပ္မႈက႑က အခုထက္ ပိုမိုတိုးတက္လာမယ္လုိ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီက႑ထဲ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခ်င္သူေတြကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ကေတာ့ ဝန္ေဆာင္မႈက႑နဲ႔ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားက႑ေတြမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဝင္ေရာက္လာမႈအေပၚ မူတည္ေနတယ္''ဟု ၄င္းက ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၁၂ လအတြင္း စုိက္ပ်ဳိးေရးက႑တြင္ ျပည္တြင္းျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားလည္း တုိးလာၿပီး ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ မ်ဳိးေစ့ထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ တိရစၧာန္အစာထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ သိသိသာသာ တုိးတက္လာသည့္အတြက္ စိုက္ပ်ဳိးေရးထြက္ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ျမင့္တက္ေစႏိုင္သည့္ အေျခခံ အေၾကာင္းအရာမ်ားဟု မစၥတာဟာဘိရဘ္က ျမန္မာတုိင္း(မ္) ကို ေျပာသည္။
ေအာက္တုိဘာလအတြင္းက ဒတ္ခ်္တိရစၧာန္အစာထုတ္ ကုမၸဏီတစ္ခု ဖြင့္လွစ္ခဲ့ျခင္းႏွင့္အတူ ျမန္မာ့လယ္ယာစီးပြားအမ်ားပိုင္ကုမၸဏီက ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီးတြင္ ယခုႏွစ္မွ စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနၿပီျဖစ္ေသာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံ၏ ပထမဆံုး စိုက္ပ်ဳိးေရးစက္မႈထုတ္ကုန္ စီမံကိန္းတုိ႔သည္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအနည္းဆံုးျဖစ္သည့္ စုိက္ပ်ဳိးေရးက႑တြင္ ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈပိုမိုဆြဲေဆာင္ရန္ အလားအလာေကာင္းမ်ား ျဖစ္သည္။
''စိုက္ပ်ဳိးေရးက႑ကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ေျပာတာနဲ႔ မပါမျဖစ္က ေျမယာပိုင္ဆုိင္ခြင့္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းလင္းမႈမရွိေသးတာက စရမွာပဲ။ ေျမအသံုးခ်ခြင့္ရဖို႔က အင္မတန္အေရးႀကီး တယ္။ ေျမယာက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြရယ္၊ အေဆာက္အအံု ပိုင္ဆုိင္ခြင့္ဆိုင္ရာ မရွင္းလင္းမႈေတြရယ္က ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြကိုတြန္႔ဆုတ္ေစေအာင္ ကန္႔သတ္ထားသလို ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီက႑ေတြမွာ အျမန္ဆံုး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အခ်ိန္အခါ ျဖစ္ေနပါၿပီ'' ဟု မစၥတာဟာဘိရဘ္က ေျပာသည္။
ကမၻာ့ဘဏ္က အစိုးရအေနျဖင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး၏ကာလရွည္ျပယုဂ္အျဖစ္ရွိေနသည့္ မက္ခ႐ို စီးပြားေရးဆုိင္ရာမညီမွ်မႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ေျဖရွင္းသြားရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း အၾကံျပဳထားသည္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ဝင္ေရာက္လာရန္ ျပည္တြင္း မက္ခ႐ိုစီးပြားေရးပတ္ဝန္းက်င္ တည္ၿငိမ္မႈရွိေရးက အလြန္အေရးပါသည္ဟု မစၥတာ ဟာဘိရဘ္က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပည္ပတင္ပို႔မႈေလ်ာ့လာျခင္းႏွင့္ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း ႏုိင္ငံျခားသားတုိက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားေႏွးေကြးခဲ့ျခင္းတုိ႔က စီးပြားေရးတုိးတက္မႈအေနအထားကို ပိုမိုဆိုးရြားသြားေစခဲ့ေၾကာင္း ကမၻာ့ဘဏ္က သံုးသပ္သည္။
စာရင္းရွင္လိုေငြျပမႈသည္ ၂ဝ၁၄-၁၅ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ျပည္တြင္းအသားတင္ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ၏ ၃ ဒသမ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၂ဝ၁၅- ၁၆ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ၄ ဒသမ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိတုိးလာၿပီး ရာခိုင္ႏႈန္း အတိအက်ေဖာ္ျပမထားေသာ္လည္း လာမည့္ကာလတိုအပိုင္းအျခားတြင္ လုိေငြျပမႈက ဆက္လက္ ျမင့္တက္ေနမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့ဘဏ္က ခန္႔မွန္း ထားသည္။
''အခုလို စာရင္းရွင္လိုေငြျပမႈေတြက သဘာဝဓာတ္ေငြ႕တင္ပို႔မႈေလ်ာ့က်လာတာေတြရယ္၊ တ႐ုတ္ဘက္က ဝယ္လုိအားက်ဆင္းလာတာေတြရယ္နဲ႔ ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့တင္သြင္းမႈလိုအပ္ ခ်က္ေတြရယ္ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုေငြျပမႈဟာ ၂ဝ၁၆-၁၇ ဘ႑ာႏွစ္ထဲမွာ ႏိုင္ငံျခားတုိက္႐ုိက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ခိုင္ခုိင္မာမာနဲ႔ ဝင္လာခဲ့ရင္ေတာ့ တန္႔သြားႏိုင္တယ္'' ဟု ကမၻာ့ဘဏ္ကသံုးသပ္ထားသည္။
လိုေငြျပမႈသည္ ယခင္ျပည္တြငး္အသားတင္ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ၏ ၁ ဒသမ ၁ ရာခုိင္ႏႈန္းသာရွိခဲ့ရာမွ ၂ဝ၁၄-၁၅ ဘ႑ာႏွစ္မွစတင္ကာ ေလးဆေက်ာ္ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ အဓိကအားျဖင့္ ကုန္စည္ တင္ပို႔မႈမ်ားမွရရွိသည့္ ဝင္ေငြနည္းပါးလာမႈ၊ ျပည္တြင္းေငြလဲႏႈန္းက်ဆင္းမႈ၊ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈႏွင့္ သဘာဝေဘးအႏၲရယ္မ်ားအတြက္ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားတြင္ သံုးစြဲမႈပိုလာျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ၾသဂုတ္လအတြင္းက ဘတ္ဂ်က္ျပင္ဆင္ေရးဆြဲမႈတြင္ အစိုးရက အျခားအသံုးစရိတ္မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ထားၿပီး ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရးက႑တို႔ကို ဦးစားေပးရန္ႀကိဳးပမ္းမႈကို အစီရင္ခံစာ၏ တြင္ အသိမွတ္ျပဳ ေဖာ္ျပထားသည္။
မစၥတာဟာဘိရဘ္က မၾကာေသးမီက စံခ်ိန္တင္ျမင့္တက္ခဲ့သည့္ ေငြလဲႏႈန္းအေနအထားကို ေထာက္ျပထားခဲ့ၿပီး ဗဟိုဘဏ္သည္ ေငြလဲႏႈန္းတည္ၿငိမ္မႈရွိေအာင္ စီမံျခင္းအားျဖင့္ ေစ်းကြက္ အေနအထားႏွင့္ မွ်တကိုက္ညီေသာ ေငြလဲႏႈန္းမ်ဳိးျဖင့္ စီးပြားေရးလည္ပတ္ႏိုင္ရန္အေရးႀကီးေၾကာင္း ေျပာသည္။
အစီရင္ခံစာတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေျမာက္ျမားစြာက ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္း အစိုးရ၏စီးပြားေရးမူဝါဒမ်ားႏွင့္ အေသးစိတ္မူဝါဒမ်ား ရွင္းရွင္းလင္း ခုိင္ခိုင္မာမာ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းမႈကိုသာ ေစာင့္ဆုိင္းေနခဲ့ၾကၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္အထိလည္း ျပည္တြင္းျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားက ေစာင့္ဆုိင္းေနဆဲသာျဖစ္သည္ဟု အသားေပးေဖာ္ျပထားသည္။
''၂ဝ၁၆ ဇူလိုင္လမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အစိုးရသစ္ရဲ႕ အခ်က္ ၁၂ ခ်က္ပါဝင္တဲ့ စီးပြားေရးမူဝါဒဟာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေတာ္ေတာ္ေလးခိုင္မာေပမဲ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိနဲ႔ ဘယ္လိုပံုစံမ်ဳိး အေကာင္ အထည္ေဖာ္မယ္ဆိုတာမ်ဳိး ကို ထင္သာေအာင္ ျပႏိုင္ရင္ေတာ့ ပိုအက်ဳိး ရွိပါလိမ့္မယ္''ဟု ဟာဘိရဘ္က ဆုိသည္။
ကမၻာ့ဘဏ္အစီရင္ခံစာအရ မူဝါဒပိုင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈေႏွးေကြးေနျခင္းႏွင့္ ရွင္းလင္းမႈမရွိျခင္းက စီးပြားေရးတုိးတက္မႈႏႈန္းကို ဆက္လက္ေႏွးေကြးေစရန္ တြန္းအားေပးသကဲ့သို႔ျဖစ္ေနကာအစိုးရသစ္၏ လတ္တေလာအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မည့္ စီးပြားေရးမူဝါဒမ်ားခ်မွတ္ႏိုင္မႈ၊ စီးပြားေရးမူဝါဒမ်ားကို အမ်ားျပည္သူယံုၾကည္မႈရရန္ ရွင္လင္းလြယ္ကူစြာ အသိေပးဆက္သြယ္ႏိုင္မႈႏွင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္အက်ဳိးဆက္မ်ားအေပၚ တုံ႔ျပန္ပံုမ်ားက အေရးႀကီးလာေၾကာင္းေရးသားထားသည္။
Transparency International ကထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္အတြက္ ႏုိင္ငံအလိုက္ အက်င့္ ပ်က္ခ်စားမႈညႊန္းကိန္းမ်ားအရလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇၆ ႏုိင္ငံအနက္ အက်င့္ပ်က္ခ်စားမႈအမ်ားဆံုး ၁၃၆ ႏိုင္ငံေျမာက္တြင္ရွိေနၿပီး ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္က ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၆၈ ႏိုင္ငံအနက္ ၁၄၇ ႏုိင္ငံ ေျမာက္တြင္ ရွိခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းခ်ဳပ္ ဒုတိယဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္ေလးက အၫႊန္းကိန္းမ်ားကလည္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားေစာင့္ၾကည့္ထည့္တြက္ႏုိင္သည့္အခ်က္တစ္ခ်က္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာတြင္ လွည့္လည္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေနသည့္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လာေရာက္ ရင္းႏွွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ အဓိကစဥ္းစားမည့္အခ်က္သည္ တုိင္းျပည္တြင္း စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ရာတြင္ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕ေအာင္ မည္မွ်ပံ့ပိုးေပးထားသည္ဆုိသည့္အခ်က္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
''အၫႊန္းကိန္းေတြဆိုတာက ဘယ္သူ႔တြက္လဲ၊ ဘယ္လိုပံုစံမ်ဳိးနဲ႔တြက္တာလဲ၊ ဘယ္အခ်က္ေတြအေပၚအေျခခံၿပီးတြက္လဲဆိုတာေပၚလည္း မူတည္ပါတယ္။ အက်င့္ပ်က္ခ်စားမႈဆုိတာကေတာ့ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္း ရွိေနတာကို ေတြ႕ေနရတာပဲ။ ဒါေပမဲ့ multinational ကုမၸဏီႀကီးေတြက လက္ေတြ႕ လာေလ့လာၿပီး တျခားေသာအခ်က္အလက္ေတြအားလံုးကို ၾကည့္ ၿပီးမွဆံုးျဖတ္တာပါ။ ဒီႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သား၊ အစုိးရရဲ႕ ႀကိဳးနီစနစ္ေတြ၊ အေျခခံအေဆာက္အအံုလုိအပ္ခ်က္ေတြ အားလံုးကိုျခံဳၾကည့္ေလ့လာၿပီးမွလာမွာပါ'' ဟု ၄င္းကေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈျပဳလုပ္ရန္ အားသာခ်က္မ်ားႏွင့္အခက္အခဲမ်ားကုိ ဂ်ပန္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းစုမ်ားက သုံးသပ္ရာတြင္ အားသာခ်က္မ်ားအျဖစ္ လူငယ္အလုပ္သမားေပါမ်ားျခင္းႏွင့္ လုပ္အားခသက္သာျခင္း၊ စီးပြာေရးတုိးတက္မႈကို အေထာက္အပံ့ျပဳေနေသာ ေစ်းကြက္က်ယ္ျပန္႔မႈ၊ အာဆီယံဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္း၏ အဓိကက်ေသာေနရာတြင္တည္ရွိမႈတုိ႔ကုိ ေဖာ္ျပထားသည္။
သို႔ေသာ္ အခက္အခဲမ်ားအျဖစ္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား စသည့္အေျခခံ အေဆာက္အအံုပိုင္း မျပည့္စံုျခင္း၊ ခြင့္ျပဳမိန္႔၊ အခြန္ေဆာင္ျခင္း စသည့္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဆုိင္ရာ ဥပေဒသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား မျပည့္စံုျခင္း၊ အစုိးရ၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိျခင္း၊ တရားဥပေဒစုိးမိုးေရးႏွင့္ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း တည္ၿငိမ္မႈ အားနည္းျခင္းႏွင့္ အစိုးရအဖြဲ႕ အစည္းမ်ား၏ သတင္းအခ်က္အလက္ထုတ္ျပန္မႈမျပည့္စံုျခင္းတုိ႔ကို ထည့္သြင္းသံုးသပ္ထားသည္။
Source : The Myanmar Times